KÝ ỨC VỤN VẶT VÀ CHUYỆN XỨ PHÙ TANG

Trong cuộc đời của mỗi người chúng ta, ai rồi cũng phải bước qua một ngã rẻ quan trọng. Ngã rẽ đó đôi khi là do quyết định của chính mình tạo ra, cũng có lúc nó lại là yếu tố khách quan mang tới mà chúng ta không đo lường trước được. Nhưng cho dù là chính chúng ta quyết định, hay do yếu tố khách quan từ bên ngoài tác động lên chúng ta, thì ngã rẽ đó cũng sẽ làm thay đổi cuộc đời chúng ta vĩnh viễn. Là phước hay là họa thì cũng còn tuỳ vào môi trường thực tế quanh ta.
    Cuộc đổi đời định mệnh năm 1975 khiến cho Việt Nam bước vào ngã rẽ âm u đã hơn 40 năm kể từ đó, và nó cũng đã tạo nên một ngã rẽ lịch sử của gần 3 triệu người Việt hải ngoại, sau khi đã quyết định rời bỏ quê hương để tìm nơi nương náu họa cộng sản. Cộng đồng người Việt tị nạn cộng sản ở khắp nơi trên thế giới đã được hình thành do bởi ngã rẽ lịch sử này. 
   Tôi phải nói dài dòng như vậy, là bởi vì tôi đã vừa nhận được tuyển tập Ký Ức Vụn Vặt & Chuyện Xứ Phù Tang do hai người bạn: anh Vũ Đăng Khuê và Huy Nguyễn từ Nhật Bản là đồng tác giả gửi tặng. Trước khi đi vào nội dung của tuyển tập thì tôi cũng xin phép hai anh, để nói lên cảm nghĩ của mình khi nhận được tuyển tập này. Phải nói ngay rằng, tôi biết là các anh cũng không thể nào ngờ được rằng, có ngày các anh lại cầm bút để ghi lại những dòng ký ức tản mạn trong cuộc đời hơn 40 năm của mình tại Nhật Bản đối với Huy Nguyễn, và hơn 50 năm của anh Vũ Đăng Khuê. Tất cả cũng là do ngã rẽ định mệnh khi anh Vũ Đăng Khuê quyết định xuất dương du học, và Huy Nguyễn quyết định bước xuống tàu vượt biển để thoát khỏi Việt Nam. 
  Tuyển tập Ký Ức Vụn Vặt & Chuyện Xứ Phù Tang với bề dày 512 trang, phải nói là khá đồ sộ, vì nó là kết quả của một chuỗi thời gian dài nửa thế kỷ, mắt thấy tai nghe, đã được ghi chép lại cho người đọc dễ dàng cảm nhận, nó không phải là một cuốn tiểu thuyết với đầy đủ hỷ, nộ, ái, ố, tình tiết éo le để lôi cuốn người đọc, tuyển tập là những suy nghĩ được viết theo thể văn xuôi. Tuyển tập được mở đầu bằng những bài viết của Huy Nguyễn, trong đó anh ghi lại những nơi chốn , kỷ niệm , những ngày đầu đặt chân lên đất Nhật, một nơi chốn hoàn toàn xa lạ về văn hoá và ngôn ngữ, bằng lối viết dí dỏm anh đã đưa người đọc vào những ký ức của chính anh, từ những ngày còn ở trong nước, cho đến khi anh quyết định “phải xuống ghe thôi“ những mảnh đời tị nạn, cùng với những va chạm đời sống thực tế ở Nhật Bản, đã được anh ghi lại qua những bài viết chứa đầy cảm xúc, những ai đã từng ở Nhật (trong đó có người viết bài này) sẽ nhìn thấy lại mình trong từng câu chuyện rải rác trong tuyển tập. Từ những ngày chập chững học tiếng Nhật, với những gian nan vật lộn với chữ Kanji (Hán tự) trong tiếng Nhật, cho đến việc cố gắng thích ứng với môi trường hoàn toàn mới mẻ quanh mình, và dĩ nhiên trong cái môi trường hoàn toàn mới mẻ đó cũng không phải là không có nước mắt như trong truyện Sóng Bên Kia Bờ. Là những ký ức vụn vặt, nhớ đâu ghi lại đó, nên tuyển tập cũng không ghi chép lại theo thứ tự thời gian nào cả, nhưng cũng đủ làm cho độc giả vui buồn theo từng bài viết đã được Huy Nguyễn trải dài theo ký ức của anh. 
   Phần hai của tuyển tập là phần nói về Chuyện Xứ Phù Tang, do anh Vũ Đăng Khuê ghi chép lại. Vũ Đăng Khuê là một tên tuổi không xa lạ gì đối với cộng đồng người Việt tại Nhật. Anh vốn dĩ là một sinh viên du học Nhật Bản trước năm 1975, do hoàn cảnh đất nước anh đã phải ở lại Nhật, từ những năm sau 1975 cho đến mãi bây giờ. Anh cũng chính là thành viên cốt cán của tổ chức Người Việt Tự Do, một tổ chức đã cống hiến nhiều hiền tài đã hy sinh trên bước đường quang phục lại Việt Nam, anh Vũ Đăng Khuê cũng là người chăm sóc cho tờ  báo của Hiệp Hội Người Việt Tại Nhật Bản từ những ngày đầu cho đến nay. Bằng vào kiến thức của một giáo sư đã sống 50 năm tại Nhật, trong suốt thời gian đó, anh đã viết nhiều bài viết về xứ sở Phù Tang với đủ mọi khía cạnh về đời sống của người Nhật Bản, từ chính trị, kinh tế, văn học, và khoa học. Những bài viết của anh đã góp phần (khai sáng) cho độc giả về xứ sở thần kỳ này. Những bài viết của anh thường được dựa vào các biến cố xảy ra tại đây, và được anh chắt lọc lại qua bút pháp tài tình làm hấp dẫn người đọc. Thỉnh thoảng thì người đọc cũng bắt gặp những bài viết nói về Việt Nam, nói về con người Việt Nam, ở những bài viết này, người đọc dễ dàng nhận ra tính tích cực ở những nhân vật trong chuyện mà anh đã nói về họ, có thể nói anh Vũ Đăng Khuê là người viết tả chân rất độc đáo cho từng nhân vật trong chuyện của anh. Vũ Đăng Khuê là người thích viết và mê viết, như có lần anh đã tâm sự: anh vẫn mê mùi mực và mùi thơm của giấy hơn là những dòng chữ quẹt quẹt trên máy điện toán.
    Để kết thúc dòng cảm nghĩ của mình, tôi xin cám ơn hai anh, Huy Nguyễn và Vũ Đăng Khuê - những người suốt đời làm đẹp hai chữ Việt Nam. Và cũng để ngỏ lòng cám ơn đến hai anh đã có nhã ý tặng tuyển tập Ký Ức Vụn Vặt & Chuyện Xứ Phù Tang .

Tri Lê

* Quí vị có thể tải xuống từ web dưới đây với ấn bản điện tử mới tuyệt đẹp của nhà báo đàn anh Ngữ Yên. Hết sức cám ơn thịnh tình của vị Sempai đáng kính.
​KYUC-VUNVAT&CHUYENXU-PHUTANG-2021.pdf - Google Drive